Zawartość koszyka

Wyostrz węch, popraw smak, podkręć kolor. Przyprawy.

 

Przyprawa to jeden ze składników potrawy stosowany po to, by polepszyć jej smak i zapach oraz przedłużyć świeżość.

Nasza kuchnia staropolska również stosowała przyprawy, a szczególnie słynęła z:

-Jałowca, który dodawał potrawom leśnego posmaku, działał odkażająco, ułatwiał trawienie tłustych potraw- dodawano go do mięs i kiełbas

-Lubczyku staropolskiego afrodyzjaku stosowanego do zup i sosów o słodko gorzkawym smaku

-Estragonu, który dodawał jędrności warzywom kiszonym, dodawany był do sałatek i zup, łagodził podrażnienia żołądka

-Kminku popularnego także dzisiaj, działającego dobroczynnie na układ pokarmowy, składnika kiszonek, zup, pieczywa

-Cząbru ogrodowego o silnym ostrym zapachu wspomagającego układ trawienny stosowanego kiedyś jako przyprawa zamienna dla pieprzu, świetny do mięs, kiełbas oraz wędlin

-Arcydzięgla dzisiaj prawie nieznanego, kiedyś bardzo popularnego o słodko korzennym smaku do potrawek i gulaszu lub do nalewek

-Anyżu stosowanego do ciast i wypieków o specyficznym korzennym smaku działającego wykrztuśnie

-Nasturcji stosowanej jako dodatek do jaj surówek, spożywano jej owoce, kwiaty i listki

-Piołunu stosowanego do nalewek, które leczyły bóle głowy, bóle menstruacyjne i żołądkowe

Wiele z tych przypraw nadal jest popularnych i chętnie używanych w obecnej kuchni polskiej, jednak coraz więcej tych popularnych pochodzi z odległych rejonów świata. Nie boimy się eksperymentować i tworzyć wymyślne dania, a pomagają nam w tym przyprawy. Warto mieszać przyprawy z ziołami. Powinniśmy tez wiedzieć, że Polska jest trzecim największym producentem ziół w Europie.

Czym się różnią przyprawy od ziół?

Zioła są delikatnie pachnącymi listkami roślin, nie mają zdrewniałych łodyg i większość z nich pochodzi z naszego, umiarkowanego klimatu, natomiast przyprawami są jagody, kora, zdrewniałe łodygi, które po wysuszeniu są bardziej aromatyczne, intensywne, wyraziste i pochodzą z klimatu tropikalnego. Mimo różnic obydwa określenia funkcjonują naprzemiennie.

Przyprawy możemy podzielić na:

- korzenne : imbir, pieprz biały i czarny, gałka muszkatołowa

- ziołowe: tymianek, bazylia, oregano

- warzywne: czosnek, papryka, cebula.

Przyprawami możemy nazwać również sosy, octy, bakalie, sól, cukier czy miód.

Przyprawy różnicujemy też ze względu na swoje właściwości:

- rozgrzewające: ziele angielskie, pieprz, chilli, cynamon, goździki, imbir, gorczyca

- korzenne: kmin rzymski, kurkuma, liść laurowy, pietruszka, tymianek, curry

- orzechowe: kozieradka, gałka muszkatołowa, czarnuszka, sezam, rozmaryn, rukola, lubczyk

- orzeźwiające: kolendra, kardamon, kminek, jałowiec, sumak, tamarynd, mięta, trawa cytrynowa i kwiaty nasturcji, aksamitki i begonii

- słodkie: papryka, szafran, anyż, lukrecja, fenkuł, wanilia, lawenda

- słone: sól, soja, grzyby, wodorosty

Przyprawy nie tylko posiadają właściwości zapachowo-smakowe, niektóre z nich mają właściwości lecznicze. Wiele przypraw ma działanie przeciwzapalne np.: bazylia, pieprz cayenne, cynamon, goździki, lukrecja, mięta ,oregano, rozmaryn, tymianek, kurkuma. Inne pełnią w ciele ludzkim rolę bakteriobójczą i tu należy wymienić goździki, miętę, anyż, cynamon, kminek, bazylię, tymianek i koper.

Większość przypraw wykorzystywana jest w ziołolecznictwie. Spowodowane to jest obecnością w nich olejków eterycznych, garbników i soli mineralnych, co ma pozytywny wpływ na ludzki organizm dzięki prowokowaniu procesów biochemicznych.

Przyprawy o których warto pamiętać i wprowadzać do swojej diety to min.:

Imbir

Korzenna przyprawa o ostrym smaku który działa przeciwwymiotnie.

Bazylia

Działa wykrztuśnie, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo. Pomaga w walce z przeziębieniami.

Rozmaryn

O charakterystycznym sosnowo-żywicznym zapachu wpływającym na pamięć i kojarzenie.

Czosnek

Jedni kochają drudzy nienawidzą. Wszyscy wiedzą że pomaga zwalczać infekcję. Charakterystyczny smak i bogactwo soli mineralnych (potas, wapń, magnez) oraz mikroelementów (kobalt, chrom, nikiel) to dobrodziejstwo dla naszego organizmu. Pomaga obniżyć ciśnienie krwi.

Kumin

Zwiększa apetyt, reguluje pracę układu pokarmowego, pomaga utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi, pomaga zwalczyć nadmiar cholesterolu LDL we krwi.

Kurkuma

Pomaga wzmocnić organizm, wspiera układ pokarmowy, oczyszcza z toksyn, działa przeciwzapalnie.

Tymianek

Działa wykrztuśnie i rozkurczowo, łagodzi stany zapalne.

Cynamon cejloński

Pomaga w regulacji cukru we krwi.

Gałka muszkatołowa

Pomaga obniżyć poziom cholesterolu, poprawia pamięć, wspiera trawienie. Jej nadmiar jest toksyczny.

Jako ciekawostkę warto wspomnieć o szafranie najdroższej przyprawie świata, której kilogram kosztuje ok. 20 000 zł. Bardzo popularny jest w kuchni arabskiej. Jego zbiór jest bardzo pracochłonny, a zbierać można go tylko przez dwa tygodnie w roku.

Bardzo ważne jest to jakiej jakości przyprawy kupujemy, czy dobrze je przechowujemy i czy dobrze ich używamy. Wybierajmy te z kontrolowanych upraw. By dłużej nam posłużyły, a przy tym nie straciły swoich właściwości, należy je przechowywać w ciemnym, suchym miejscu z dala od źródeł ciepła. Wskazane jest przechowywanie w szklanych pojemnikach w niezmielonej postaci. By wydobyć z nich pełnię aromatu warto je przed dodaniem podgrzać i rozgnieść. Nie przesadzajmy w jednej potrawie z ilością i różnorodnością . Mniej znaczy więcej.

 

 ketona_zona