Do czego użyć Tahini? Różne zastosowania pasty sezamowej.
Tahini co to jest
Tahini to nazwa pasty sezamowej, która jest wytwarzana z ziaren sezamu. Pasta sezamowa powstaje w wyniku ucierania, ugniatania bądź mielenia ziaren. Posiada gęstą konsystencję ciągnącą się jak krem, a na pierwszy rzut oka przypomina masło orzechowe. Możemy mieć do czynienia z dwoma wariantami cechującymi smak. W pierwszym przypadku mamy wersję zrobioną z sezamu łuskanego - pasta ma wtedy jaśniejszy kolor, gładszą konsystencję i łagodny smak. Z kolei tahina robiona z nasion sezamu niełuskanego ma ciemniejszą barwę oraz lekko gorzki smak, lecz przez obecność otoczki ziaren będzie miała więcej składników odżywczych niż ziarna łuskane. W obydwu przypadkach krem tahini będzie posiadał przyjemny, orzechowy aromat.
Tahini zajadano się już 4 tysiące lat temu, a mieszkańcy Babilonii nazywali sezam przyprawą Bogów. W dawnych czasach skład biochemiczny pasty nie był znany, mimo to doceniano ją za wysoką wartość odżywczą i korzystny wpływ na zdrowie. Do dziś była i jest nadal stosowana w wielu kuchniach świata. Pół wieku temu tahini trafiła do sklepów ze zdrową żywnością w Stanach Zjednoczonych i Europie. Już wtedy zainteresowano się właściwościami produktu, którego skład został przebadany i okazał się bardzo cenny. Dzięki dużej ilość białka, witamin i przede wszystkim wapnia ( aż 975 mg w 100 gramach) oraz kwasów tłuszczowych wielonienasyconych tahini można nazwać „superfoodem” – szczególnie zdrowym jedzeniem zalecanym prozdrowotnie jak i w profilaktyce wielu schorzeń.
Co daje spożywanie tahini
Dzięki wcześniej wspomnianej wysokiej zawartości wapnia ( znajdującego się w głównym składniku pasty tahini czyli sezamie ) jest świetnym źródłem tego pierwiastka dla osób na diecie bezmlecznej. Tahini jest też produktem doskonałym dla wegetarian, ponieważ znajduje się w nim trójwartościowe żelazo, którego w diecie bezmięsnej jest bardzo mało i trudno o jego wystarczającą ilość w codziennym menu. Wysoka zawartość kwasów tłuszczowych omega-3 w oleju sezamowym polepsza działanie układu sercowo-naczyniowego skutecznie zwalczając szkodliwy cholesterol, oczyszczając ściany naczyń krwionośnych i zwiększając ich elastyczność. Dzięki zawartości silnych przeciwutleniaczy ( min. lignanów, sezamolu i sezamoliny) ma działanie przeciwzapalne i mocno wspomagające nasz układ immunologiczny, co jest korzystne dla organizmu w przypadku popularnych jednostek chorobowych takich jak cukrzyca, łuszczyca, Hashimoto czy choroby układu krążenia. W składzie tahini znajdują się również cenne witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i kwas foliowy), witamina A i E, sole mineralne - cynk, fosfor, magnez, potas, sód i wspomniane żelazo. Jest to także cenione źródło związków o właściwościach antyoksydacyjnych, które hamują rozwój szkodliwego działania wolnych rodników tlenowych, a tym samym zapobiega rozwojowi wielu chorób takich jak nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, choroba wieńcowa, cukrzyca, a także demencji, choroby Alzheimera czy Parkinsona.
Tahini do czego używać
Pasta sezamowa tahini ma szerokie zastosowanie kulinarne i w zależności od szerokości geograficznej jest używana do potraw nie tylko wytrawnych, ale także słodkich.
To podstawowy składnik popularnego hummusu i pasty bakłażanowo- sezamowej zwanej inaczej babą ghanoush. Tahini można wykorzystać do przygotowania smacznych i zdrowych past do pieczywa, a także dipów serwowanych do przekąsek, sałatek czy świeżych warzyw.
Dobrze się sprawdza, jako dodatek do zupy pomidorowej zamiast śmietany czy jogurtu(dodana pod koniec gotowania), lub jako dressing do pieczonej ryby, np. łososia. Wystarczy wymieszać dwie łyżki pasty sezamowej z dwiema łyżkami syropu klonowego lub miodu, oliwy i soku z cytryny, solą i pieprzem.
Tahini znakomicie pasuje do deserów, nie tylko w klasycznej słodkiej chałwie. Sprawdza się również jako element sosów, ciast, ciasteczek i lodów. Ma zastosowanie jako krem do wafli i tortów, oraz jako dodatek do batoników proteinowych, owsianek i jaglanek z owocami.
Pasta dobrze smakuje jako składnik koktajli na bazie mleka roślinnego, np. migdałowego (3/4 szklanki), kilku świeżych daktyli bez pestek, zamrożonego banana, dwóch łyżek pasty sezamowej i szczypty kardamonu. Wszystkie składniki wystarczy wymieszać w blenderze by uzyskać pysznego, słodkiego shejka.
Przechowywanie tahini
Jak w przypadku innych kremów i past przed spożyciem tahini należy energicznie wymieszać żeby olej, który pojawił się na powierzchni połączył się z pastą.
Po otwarciu słoik najlepiej umieścić w lodówce lub chłodnym miejscu. Pasta sezamowa może być przechowywana od 6 miesięcy do ok 2 lat, jednak oleje roślinne mogą z czasem zjełczeć - wtedy pasta nie nadaje się już do spożycia. Zjełczały olej ma bardzo charakterystyczny nieprzyjemny zapach i gorzki smak. Należy pamiętać że zepsutego produktu nie wolno spożywać nawet po ugotowaniu, bo może spowodować zatrucie.
Domowo przygotowane tahini ma najkrótszy okres przydatności, ponieważ nie zawiera konserwantów i najlepiej je zjeść w ciągu 1 miesiąca od zakupu lub przygotowania.
Jak widać sezam-tahini to nie tylko smak czy moda na produkt, to także silna ochrona antyoksydacyjna i mnóstwo korzyści dla naszego organizmu i zdrowia. Po tahini warto sięgać w sklepie ze zdrowa żywnością, by mieć pewność, że wybieramy certyfikowany produkt, dobrej jakości z naturalnym składem. W sklepie można znaleźć różne ciekawe propozycje pasty, kremu z sezamem w postaci najbardziej popularnej tahiny, hummusu lub na słodko z dodatkiem miodu lub kakao.
Joanna Symela
Specjalista d/s żywienia
Trener Platinium Fitness